چربی خون چیست و راههای درمان آن
چربی خون اصطلاحی پزشکی برای سطح غیرطبیعی بالای انواع چربی ها (لیپیدها) در خون است. دو نوع عمده چربی به نامهای تری گلیسیرید و کلسترول در خون وجود دارد.
کلسترول
کلسترول به طور طبیعی در کبد شما تولید می شود زیرا هر سلول موجود در بدن شما از آن استفاده کرده و به آن نیاز دارد. کلسترول مشابه چربی دیگری به نام تری گلیسیرید است که در غذاهای چرب مانند تخم مرغ ، گوشت قرمز و پنیر یافت می شود.
کلسترول یک ماده چرب و مومی است که از طریق جریان خون شما بر روی پروتئین هایی به نام لیپوپروتئین ها حرکت می کند. وقتی مقدار کلسترول خون شما زیاد باشد ، می تواند روی دیواره رگ های شما جمع شده و پلاک ایجاد کند. با گذشت زمان ، رسوبات پلاک بزرگتر شده و شروع به گرفتگی عروق می کند که می تواند منجر به بیماری قلبی ، حمله قلبی و سکته شود.اگرچه ما معمولاً دز زبان عامیانه “کلسترول” می گوییم اما این اصطلاح در واقع شامل 2 جز مهم است:
- لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)
- لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)
لیپوپروتئین ها کلسترول را از طریق جریان خون حمل می کنند. لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) (“بد”) مضر است زیرا می تواند منجر به تجمع کلسترول در رگ های شما برای تشکیل پلاک شود و دیواره رگهای شمارا سخت و باریک کند. لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) (“خوب”) خوب است زیرا کلسترول HDL کلسترول اضافی “بد” را پاک می کند و آن را از رگ ها دور می کند و به کبد برمی گرداند.چربی خون زمانی ایجاد می شود که سطح کلسترول LDL در خون بیش از حد بالا رود و خون دارای کمبود سطح کلسترول HDL برای پاکسازی شودکه انتخاب های ناسالم در زندگی می توانند سطح کلسترول “بد” را افزایش داده و سطح کلسترول “خوب” را کاهش دهند. اگر اضافه وزن دارید ، غذاهای چرب زیاد می خورید ، سیگار می کشید و الکل مصرف می کنید یا ورزش کافی ندارید ، در معرض خطر هستید.
تری گلیسیرید
تری گلیسیرید نوع دیگری از چربی است که در بدن تولید می شود.تری گلیسیریدها وقتی ساخته می شوند که بدن کالری اضافی مورد نیاز انرژی را ذخیره کند. آنها همچنین مستقیماً از غذاهایی مانند گوشت قرمز و لبنیات پر چربی یه دست می آیند. مقادیر بالای تری گلیسیرید عمدتاً ناشی از انتخاب سبک زندگی ، از جمله رژیم غذایی نامناسب ، استعمال دخانیات ، مصرف الکل و قند تصفیه شده و فروکتوز و کمبود ورزش است ، اما گاهی اوقات ژنتیک نقش مهمی دارد.
اصطلاح چربی خون بیشتر به عنوان کلسترول بالا گفته می شود. اگرچه کلسترول بالا می تواند به ارث برسد ، اما بیشتر اوقات نتیجه انتخاب سبک زندگی ناسالم است.
این مطالب را از دست ندهید
چربی خون معمولا علائمی ندارد ، بنابراین تنها راه تشخیص آن انجام آزمایش خون است. این آزمایش میزان کلسترول و تری گلیسیرید شما را تعیین می کند. پزشک شما نمونه ای از خون شما را گرفته و برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد ، سپس با گزارش کامل به شما پاسخ می دهد. گزارش شما سطوح زیر را نشان می دهد:
- کلسترول
- کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)
- کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)
- تری گلیسیرید
به طور کلی ، سطح کلسترول کل بالاتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر چربی خون بالا در نظر گرفته می شود. با این حال ، سطح بی خطر کلسترول بسته به سابقه سلامتی و پزشکی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و بهتر است توسط پزشک تعیین شود. پزشک برای تشخیص چربی خون از گزارش چربی شما استفاده می کند و سپس داروی شما را تجویز می کند اگر حتی نام دارو ها را می دانید کمی نسبت به دارو ها آشنا هستید و در گذشته آنها را مصرف می کردید حتما در زمان تغییر نوع دارو و یا دوز آن با پزشک خود مشورت کنید و از مصرف خودسرانه دارو به شدت پرهیز کنید.
شربت ایمیونس IMMUNACE ویتابیوتیکس (200 میلی)
۷۱۸,۳۸۶ ریال
قرص آیزن پلاس – قرص آهن – EISEN PLUS یوروویتال (60 عددی)
۲۳,۹۸۰ ریال
قرص استئوپلاس OSTEOPLUS یوروویتال (45 عددی)
۴۲,۲۲۲ ریال
قرص مولتی ویتامین MULTIVITAMIN مینرال یوروویتال (30 عددی)
۳۰,۵۲۰ ریال
قرص مولتی ویتامین MULTIVITAMIN مینرال یوروویتال (60 عددی)
۲۴,۱۶۱ ریال
خطرات ناشی از چربی خون بالا
کلسترول بالا می تواند منجر به تجمع پلاک در دیواره رگ های خونی شود و می تواند عروق شما را مسدود کرده و باعث ایجاد بیماری هایی نظیر فشار خون بالا ، سکته مغزی ، بیماری قلبی یا حمله قلبی شود. تری گلیسیرید بالا خطر ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش می دهد ، که به نوبه خود خطر ابتلا به بیماری قلبی و سایر اختلالات از جمله دیابت را افزایش می دهد.
یک رژیم غذایی سالم و کم چرب و ورزش بیشتر برای کاهش کلسترول و تری گلیسیرید توصیه می شود ، فعالیت هایی که ممکن است به افزایش کلسترول HDL نیز کمک کنند. برای کاهش کلسترول LDL ، باید گوشت قرمز و تخم مرغ کمتری بخورید. برای کاهش چربی اشباع و کلسترول در رژیم غذایی خود از محصولات لبنی کم چرب یا فاقد چربی مانند شیر بدون چربی استفاده کنید. کمتر غذای سرخ شده بخورید و حتما با روغن های سالم طبخ کنید. فیبر بیشتری مصرف کنید ، از جمله میوه ها ، سبزیجات ، لوبیا و غلات کامل. و وزن سالم داشته باشید یا لاغر شوید.
سبک زندگی شما می تواند شما را در معرض خطر کلسترول بالا قرار دهد مواردی که منجر به بالا رفتن کلسترول می شوند عبارتند است از:
- خوردن غذاهایی با چربی های اشباع و ترانس
- خوردن پروتئین حیوانی ، مانند گوشت و لبنیات
- ورزش نا کافی
- نخوردن کافی چربی های سالم
- چاقی
- دور کمر بزرگ
- سیگار کشیدن
- نوشیدن بیش از حد الکل
سطح غیر طبیعی کلسترول نیز در برخی از افراد با شرایط سلامتی خاص دیده می شود ، از جمله:
- افراد دارای بیماری کلیوی
- افراد دارای دیابت
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- دوران بارداری
- افراد با تیروئید کم کار
- افرادی که به صورت ارثی دچار هستند
همچنین ، سطح کلسترول شما ممکن است تحت تأثیر برخی داروها باشد:
برای کاهش تری گلیسیرید ، اگر اضافه وزن دارید باید وزن خود را کاهش دهید. میزان فعالیت بدنی خود را افزایش دهید. سیگار کشیدن و نوشیدن الکل را متوقف کنید غذاهایی بخورید که کم چرب باشند . مصرف کمتر کربوهیدرات و غذاهای شیرین مانند دسرها ، نوشابه های معمولی و آب میوه ها.
همچنین ممکن است پزشک دارویی هایی مانند استاتین برای شما تجویز کند که قبل از تجویز دارو ، پزشک سابقه حمله قلبی یا انسداد شریان شما را ارزیابی می کند و همچنین عواملی مانند سن ، وزن ، سابقه خانوادگی و وجود سیگار ، فشار خون یا دیابت را در نظر می گیرد پس از مصرف خودسرانه دارو پرهیز کنید.
تغییر سبک زندگی کلید مدیریت چربی خون در خانه است. حتی اگر چربی خون شما ارثی باشد ، تغییر سبک زندگی هنوز یک قسمت اساسی از درمان است. افراد مبتلا به چربی خون بالا شانس بیشتری برای ابتلا به بیماری کرونر قلب نسبت به عموم جمعیت دارند. بیماری قلبی بیماری است که در آن پلاک ها در داخل عروق کرونر (قلب) جمع می شوند. تصلب شرایین هنگامی اتفاق می افتد که پلاک در دیواره رگ ها جمع می شود. با گذشت زمان ، تجمع پلاک عروق را باریک می کند و می تواند آنها را به طور کامل مسدود کند و از جریان طبیعی خون جلوگیری کند. این می تواند منجر به حمله قلبی ، سکته مغزی یا سایر مشکلات شود.
رضا قلندری